Шағирлыҡ – ул йөрәк телеп,
Шағирлыҡ – ул Туҡай, Бабич,
Шағирлыҡ – ул Рәми, Түләк...
Шағирлыҡ – ул бүләк түгел,
Шағирлыҡ – ул бәхет түгел,
Шағирлыҡ ул – ҡорбан булыу!
Һыуға сарсап шиңгән гөлдәй,
Моңға сарсап, йырҙан һулыу!..
Таш быуаттан килә минең телем,
Мәмерйәлә тыуған тәүге өнө.
Һеңеп ҡалған уға ут төтөнө.
Яңғыраған ул йыртҡыс аулағанда,
Йәйәләрҙән осҡан уҡ булып.
Тиртеп сыҡҡан бейә елененән,
Сәскәләрҙән тамған һут булып.
Ҡылыс булып ҡындан һурылған ул
Яу килгәндә тыуған еремә.
Ул ағылған ҡурай моңо булып,
Үртәгәндәр уны һәм аҫҡандар...
Ул терелеп ҡабат атылып сыҡҡан
Тере рухы – башҡорт теле ул.
Халҡыбыҙҙың аҫыл хазинаһы,
Милләтемдең изге түле ул!
Ниндәй көнгә ҡалдыҡ: туған телде
Өйрәнәбеҙ ғаризалар яҙып.
Был бит ерләү бөгөн Әсә телен,
Үҙ ҡулыбыҙ менән ҡәбер ҡаҙып.
Был – милләтте юҡ итеүҙең башы,
Был – юғалтыу тыуған илеңде!
Тимәк, бөгөн килер быуындарҙың
Телһеҙ Герасимдай булһаҡ әгәр
Балабыҙ ҙа булыр бер “Му-му”.
Ете яттар телде быуа алмай,
Үҙебеҙ батырабыҙ беҙ уны!
Ниндәйҙер бер Иван ҡулындамы
Туған телебеҙҙең ғүмере?!
Батшаларға баш эймәгән башҡорт
Аҡылыңдан хатта яҙырлыҡ бит,
Ҡарап торһаң донъя йәменә:
Һары толомдары ишелеп төшкән
Ҡайындарҙың ап-аҡ тәненә.
Тәүге тапҡыр ғашиҡ булған кеүек
Эх, үрмәксе һуҙған көмөш ҡылға
Бармаҡ менән сиртеп уйнарға!..
Бер минме ни шулай иҫергән йән
Күпме ғашиҡ, ана, япраҡ итеп,
Һибеп киткән йөрәк телемен.
Һин ташларһың тарағыңды, -
Йөҙөп сығам, тик бер генә
Йөҙгән бер буш шар микән?
Марста бар, тип әйтәләр, –
"Тота яҙып ҡына ҡалдым!"-
Бөркөттәр ҙә, йыландар ҙа
Беҙ - ирекле ирекһеҙҙәр!..
Беҙ - ҡол түгел ҡолдарбыҙ!..
Беҙ - хоҡуҡлы хоҡуҡһыҙҙар!..
Беҙ - юлсылар юлдарһыҙ!..
Беҙ - күҙле килеш һуҡырҙар!..
Беҙ - телле көйө телһеҙ!..
Беҙ - ишеткән һаңғырауҙар!..
Беҙ - тоҡанмаған уттарбыҙ!..
Беҙ - йәйә, ләкин уҡһыҙ!..
Беҙ - йөрәкле йөрәкһеҙҙәр!..
Беҙ - була тороп, юҡбыҙ!..
...Әллә нишләне лә ҡуйҙы, –
Йыуатып һүҙ әйткән булам,
Әллә... ғашиҡ булды микән?..
Шиғыр – мөхәббәт кеүек ул,
“Яратам!” тип әйтмәй генә
Көсләп ғашиҡ итеп булмай,
Шиғыр – мөхәббәт кеүек ул,
Бер үк йыһан, бер Ер шары,
Бер үк ҡоштар моңон түгә,
Тик көтөүсе булғы килмәй,
Малевичтың "Ҡара квадрат"ын ҡарағас.
Мәңгелектең әллә ишегеме?
Әллә бар ғаләмгә өмөт һирпеп,
Яңы тыуған сабый бишегеме?
Ошо аҡлыҡ шәм осонда тертләй,
Ҡояш итеп күрәм был аҡлыҡты.
Йә уйнай ул сабый ҡарашында,
Йә сал керпектәге нур аҡтыҡҡы.
Бында ғүмер башы һәм аҙағы,
Биләү менән кәфен төҫө бында.
Һүнеп барған донъя иңрәүе был,
Дөрләп китер донъя көсө бында...
Кеше битлек менән йәшәй,-
Мәмерйәнән сыҡтыҡ та беҙ,
Бәхет, шатлыҡ, ҡыуаныстар
Маймылдан кеше тыумай ул,
Менмәһәм дә, һыйпағаным булды
Алтын ялын Шөһрәт атының.
Борон-борон заман булдымы был,
Әллә таңда күргән төш ине, -
Хәтер һаҡлай йылы тынын өрөп,
Бер бәләкәй ғашиҡ кешене.
Ҙур мөхәббәт нисек һыйҙы икән
Леп-леп типкән кескәй йөрәккә!?
Йөрәкме ни - ул һандуғас ине,
Бөркөт булыр ине - кәрәкһә.
Ә кисе һуң! Йыһан баҡсаһына
Һикереп төшөп, йондоҙ тирерлек.
(Бала саҡтан ҡанға һеңеп ҡалған:
Баҡсаларға төшөү - бер ирлек).
Төшмәнекме кеше баҡсаһына,
Өҙмәнекме яттар алмаһын?!
Мөхәббәттән тыуған сауапмы был,
Йә гонаһмы - кем һуң аңлаһын...
Мин иҫләйем. Һин дә иҫләйһеңдер, -
Йөрәгеңә һағыш тулғандыр.
Баҡсағыҙҙа өҙгән алма тәме
Иренеңдең таты булғандыр!
Был хөкөмдө мин бит күптән
Бер бите - Ай, береһе - Ҡояш,
(Артығын һөйләп ташланым,
Тик яҙмыш беҙҙең баштарҙы
Ҡунаҡсыл ул беҙҙең халыҡ.
Ҡунаҡ килһә, табын ҡорған
Күпме тапҡыр һыйлаһаҡ та,
Кикерә-кикерә һыйланды ла,
“Беҙ – ҡунаҡсыл”, тигән һүҙҙәр,
“Беҙ – ҡол”, тиеп ишетелә!..
Ниндәй заман һуң был?! Ниндәй заман?!
Ялҡа кеше хатта йыр-моңдан.
Хөкөм сығарырға тора бәғзе
Йыр ағылһа әгәр йортоңдан.
Кемдәргәлер ҡурай тынғы бирмәй,
Бимазалай башҡорт бейеүе.
Улар өсөн бер енәйәт һымаҡ
Халҡыбыҙҙың моңдо һөйөүе.
Имеш, башҡорт йырлап ҡына йәшәй,
Ҡурай тартып ятыуын ул белер
Һуңғы атын хатта һуйһаң да.
Тарихҡа баҡ! Ҡайғы-хәсрәттәрҙе
Башҡорт башҡайҙары күп күргән.
Ғазаптарҙы ләкин илап түгел,
Ҡурай уйнап, йырлап үткәргән.
Йәне моңдоң - йөрәге туң булмай.
Ул йырҙарҙан күңел нурланды.
Дошмандарың әйҙә көнләшһендәр,
Йырла әле, башҡорт, "Урал"ды!