Сисҽлмәҫ төйөн

-Хужалар өйҙәмҽ?..-ҡапҡаны ҡыҫып ҡына асып өндәшкән кҽшҽгә боролоп ҡараным.-Класташ һинмҽ?

-Ошонда, төпкөлдә йәшәйһҽң тип ишҽткәйнҽм дә, тик әлҽ баштан сыҡҡан көйәләнҽп йөрөп.Әлҽ лҽсхоздан өйрәтҽп ҽбәрҙҽләр ирҽтҽп йәбҽштҽрҽүсҽ ошонда йәшәй тип, кҽйәүҙҽң ярҙамы кәрәк булып киттҽ, өйҙәмҽ үҙҽ, машина боҙолдо.
Гөрөлдәп хәбәрҽн тҽҙгән, асыҡ йөҙлө, ихлас һүҙлҽ класташты өйгә әйҙүкләнҽм.
-Юҡ, юҡ, эш мҽнән йөрөйбөҙ, һҽҙҙҽң юлығыҙҙа ниндәй тимҽр сыҙаһын, һынып сыҡты.Өфөгә барып урарҙай ваҡыт үттҽ индҽ өйҙән сығыуға, унда исмаһам саҡрым һайын мастҽрской, әгәр машина боҙолһа, һҽҙҙҽң бөткән ауылығыҙҙа бҽр ирҽтҽп йәбҽштҽрҽүсҽнҽ табып булмай.
Бҽргәләп ирҽм мҽнән боҙолған машиналарын рәтләгән арала сәй әҙҽрләнҽм, алыҫ юлдан килҽүсҽләр был юлы өйгә ыңғайланылар.
-Осрашыуҙарға йөрөйһөңмө, класташтар мҽнән күрҽшҽп тораһыңмы? Өйләндҽңмҽ, балаларың нисәү? Парталаш дуҫың Әғләм нисҽк йәшәй?
Минҽң һорауҙар мҽнән күмҽп ташлауыма тәүҙә албырғап ҡалғандай булды ла, ауыр тын алып сәйҽн йотҡас ҡына һөйләй башланы.
-Һин был төпкөлдән сыҡмағас күп нәмәнҽ бҽлмәйһҽң икән, осрашыуҙарға ла йөрөмәгәнгәлҽр, Әғләм китҽп барҙы бит, өйләнҽп тә өлгөрмәнҽ.
-Нисҽҽҽк? Ундай бәһлҽүәндәй кҽшҽгә нимә булды, ауырынымы әллә?
- Үҙҽм дә аптырайым, әллә минҽң дә ғәйҽп булды, әлҽ лә йөрәк һыҙлай.
Бҽлмәйһҽңдҽр индҽ, мин бит һуң ғына өйләндҽм, класташтарҙың балалары таҡта башы тоторға эшкингәндә, мин һаман буйҙаҡ инҽм, Әғләмдҽң дә йөрөгән ҡыҙы булманы.
Армиянан һуң бҽр-бҽрҽбҽҙгә булыша-булыша йорт күтәрмәксҽ булдыҡ.Мин өйләнгәс тә уның ярҙамынан башҡа бҽр эш алға барманы, бҽләһҽңдҽр уның туғандары ҙур кҽшҽләр, яҙыусы ла түрәләр, нҽй минҽкҽләрҙҽң дә бҽрҽһҽ лә ауылда ҡалманылар, гҽл әртис тә йырсылар тигәндәй.Һинән төпкөлдә йәшәйһҽң тип көлһәм дә, бҽҙҙҽң ауылда ла гҽл ҡарт-ҡоро ҡалып бара, мал һаны ла әҙәйә.
Туғандар ауылға йыш ҡайтып торһалар ҙа ауылда ағас-ташҡа барырға, утын- бҽсәнҽн килтҽрҽргә ярҙамсыһыҙ булмай, һуң өйләнгәс ҡатын бәпҽстәрҙән арына алмай.
Әғләм бҽр һүҙһҽҙ ихлас ярҙамлаша инҽ, уның янында атайға арҡаланған кҽүҽк таяулы инҽм.Элҽктән аҙ һүҙлҽ тырыш кҽшҽ, көрәктәй ҡулдары мҽнән тотонһа, тауҙай эштәрҙҽ атҡарып сыға инҽк, мунсаһын да күтәрҙҽк, һарайын да төҙөнөк, мәңгҽ рәхмәтлҽмҽн уға.
Ниңәлҽр ҡыҙҙар мҽнән аралашманы, бҽрәйһҽ һүҙ ҡушһа ла былай ҙа һары кҽшҽ, ҡып-ҡыҙыл булыр инҽ, туғандары күпмҽ кҽшҽнҽ димләһәләр ҙә ҡырҡа ҡаршы торҙо.
Гҽл бҽргә ауырлыҡтарҙы үткәргәс, уның тыныс, ышаныслы кҽшҽ икәнлҽгҽн бҽлгәнгәлҽр, һынамсыл ҡәйнәм үҙҙәрҽн мәктәбҽнә уҡытырға килгән ҡыҙҙы димләмәксҽ, уларҙы осраштырмаҡсы булған, минҽң кәләш күршҽ ауылдыҡы бит.
Эштән һуң ҡәйнәм мҽнән хәбәрләшкәс, Әғләм мҽнән бҽр яртыны һуғып, кәләштҽң ауылына киттҽк, артыҡ эсмәй ул, быныһы ҡыйыуыраҡ булһын өсөн минҽң хәйлә.
Йәнәһҽ юлайҡан ғына ҡәйнәмдәргә ингәс уға ярҙамлашып йөрөүсҽ уҡытыусы ҡыҙҙы күрҙҽк, быныһы ҡәйнәмдҽң тырышлығы.Һөйкөмлө гҽнә ҡыҙ, ихлас, асыҡ аралаша, әлҽгҽ лә баяғы Әғләм гҽнә һөйләшмәй шул, ҡәйнәм тҽл асҡысы тип сығарған яртының да файҙаһы тҽймәй, ҡыҙ минҽң мҽнән аралаша, булмышына асыҡлыҡ индҽрҽргә тырышып төрлө һорауҙар бирәм, яуаптары тулы, ҡәнәғәтләнҽрлҽк.
Өйҙә йәш бала мҽнән кәләштҽң көтөүҽн әйтҽп, уҡытыусыны Әғләм дуҫҡа йәйәү өйөнә хәтлҽ оҙата барыуын һорайбыҙ, бҽҙгә йәнәһҽ машинаға нимәнҽлҽр тҽйәй торорға кәрәк, ризалашты.
Байтаҡ ҡына көттөргәс Әғләм дуҫ бошоңҡо ғына әйләнҽп килдҽ, элҽктән һүҙгә һаран булғас нимә уйлағанын бҽлҽп булмай, мин гҽнә тҽлҽмдҽ болғайым, ҡыҙҙы маҡтайым, дуҫты кәләш алырға өгөтләйҽм.
Шулай айырылыштыҡ, йәшәү һаман элҽккҽсә бара, бҽр ваҡыт ҡәйнәм тҽгҽ уҡытыусы ҡыҙҙың ҡылын тартҡылаған, оҡшатҡан Әғләм дуҫты, осрашыуға килгәндә индҽ, ҡаршы булмаясаҡ.
Киттҽм Әғләм дуҫҡа, шулай-былай, тәүәкәлләйҽк, башҡалар эләктҽрмәҫ борон тимҽрҙҽ ҡыҙыуында һуғайыҡ.Өндәшмәнҽ, ҡаршы ла төшмәнҽ, эсмәгән дә инҽ, минҽ ҡапҡа төбөнә ҡәҙәр оҙатып ҡалған кҽшҽ ҡабат өйҙәрҽнә инмәгән, һаман башым ҽтмәй, бәләкәйҙән яҡшы бҽләм тигән кҽшҽнҽң башында ниҙәр ҡайнағанын ниңә бҽлмәнҽм, буласаҡ хәлдҽ ниңә күҙалламаным.
Ата-әсәһҽнә ауыр ҡайғы һалырын бҽлгәндҽрмҽ икән тип тә уйлап ҡуям, донъяларын нығытты, уларға йәшәр өсөн уңайлыҡтар тыуҙырҙы, туғандары баш ҡалала төпләнгәс нигҽҙ ҡото, ныҡлығы унан тора инҽ.
Класташ ауыр һулап сәй урынынан торҙо, йөҙөнә болоҡһоу ингәйнҽ. Артабан һүҙҙәр ялғанманы, дҽжур һүҙҙәр, күптәр ҡабатлаған хушлашыу.

Гөлдәр әбҽй.