Матурлыҡ күңел түрендә йәшәй...

 

Илүзәнең ялан аяҡлы бала сағы Йылайыр районының Һаҡтау ауылында үтә. Тауҙар араһында ғына урмандарға күмелеп ултырған боронғо ауылда үткән эскерһеҙ бәләкәй саҡты ул әле лә һағынып иҫләй. Ҡышҡы бурандарҙа йылы өйҙә тәмле сәйҙәр, әсәй-атай янында үткән кистәр... Йәйгеһен көтөү ҡаршы алыу мәлдәре... Ыбыр-сыбыр бала өсөн үҙе бер ҡыҙыҡ бит! Алдан уҡ баралар ҙа малҡайҙар тау артынан күренгәнсе зыҡ ҡубып баҫтырыш уйнайҙар... Ҡайтарып булмаҫ мәлдәр, матур иҫтәлектәр!
Илүзәгә ун йәш булғанда улар икенсе ауылға күсә. Бала саҡ дуҫтарын ҡалдырып, ошо уҡ райондың Балапан ауылына барып төпләнәләр. Һаҡтау эскерһеҙ, ҡайғы-хәсрәт белмәгән бала саҡ хәтирәһе генә булып ҡала. Шулай ҙа ҡыҙҙың иҫенә төшкән һайын йөҙөндә йылмайыу сағыла, күңеленә йылылыҡ йүгерә.
“Ябай ауыл ғаиләһенән мин”, — ти Илүзә. Ябайлыҡта — бөйөклөк, тиҙәр. Ғүмер буйы намыҫ менән эшләү, тормоштоң ауырлыҡтарына бирешмәй йәшәү, һәр көндө йылмайып ҡаршы алыу — үҙе батырлыҡ, юғарылыҡ. Был һүҙҙәр Илүзәнең ата-әсәһенә лә ҡағыла.
Әсәһе Светлана Муса ҡыҙы, атаһы Нурислам Мислан улы колхоз бөткәнсе шунда эшләйҙәр. Аҙаҡ Баймаҡҡа күскәс, әсәһе дауаханаға санитар булып урынлаша, ә атаһы вахта ысулы менән Себер тарафтарына юллана.
Тормош һынауҙары уларҙың ғаиләһен урап үтмәй. Бер туған Нурбулат ағаһы, үкенескә ҡаршы, был донъянан иртә китә... Солтановтар бер-береһенә терәк-таяныс булып, ауыр минуттарҙы сабырлыҡ менән үткәрә.
Ысын матурлыҡ күңел түрендә йәшәй, күҙҙәрҙә сағыла һәм эштәргә сыға, тиҙәр. Йөрәктә матурлыҡтың булыу-булмауы, тәү сиратта, башҡаларға ҡарата мөнәсәбәттә күренәлер. Ата-әсәһе Илүзәне һәр кемгә ихтирам менән ҡарарға, яҡшы мөғәмәләлә булырға өйрәтә. Кешенең бөгөнөн дә, үткәнен дә хөрмәт итергә кәрәклегенә, уй-хыялдарынан көлмәҫкә лә төшөндөрәләр: ниҙәр аша үтергә тура киләсәген, үҙеңде алда ниҙер көткәнен кем белә?..

 

ТУЛЫҺЫНСА "ШОҢҠАР"ҘЫҢ МАРТ ҺАНЫНДА УҠЫРҒА БУЛА.